Κυριακή 14 Μαρτίου 2010

ΟΙ ΕΥΚΟΛΕΣ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ πιθανότατα οδηγούν σε λάθος συμπέρασμα...

...Κατεβήκαμε από τα σκαλοπάτια στην ακροθαλασσιά και περπατήσαμε γιαλό γιαλό προς την Επανομή. Πηγαίνοντας βαδίζαμε γρήγορα και σιωπηλά. Στην επιστροφή όμως ήμασταν πιο χαλαροί και φλυαρούσαμε.
Ο καθηγητής μού ζήτησε να του περιγράψω τη βασική μέθοδο που χρησιμοποιώ στη δουλειά μου.
"Κάθε περίπτωση", του απάντησα, "έχει τα δικά της χαρακτηριστικά. Όμως η μέθοδος αντιμετώπισης είναι κοινή. Πρώτα διατυπώνουμε με σαφήνεια και αντικειμενικότητα το πρόβλημα. Μετά ψάχνουμε και ανακαλύπτουμε κάποιες αναμφισβήτητες αλήθειες που το αφορούν. Με βάση τις αλήθειες αυτές κάνουμε κάποιες υποθέσεις και προσπαθούμε να τις αποδείξουμε. Αυτό το στάδιο, των υποθέσεων δηλαδή, είναι το πιο δύσκολο, γιατί με τα ίδια δεδομένα μπορεί να υπάρχουν περισσότερες επιλογές και, αν δε διακρίνεις την ορθή, μπορεί να οδηγηθείς σε λάθη. Οι αποδείξεις των υποθέσεων μας οδηγούν σε νέες αλήθειες, κάπου αυτές τις συμμαζεύουμε και διατυπώνουμε τη λύση".
Ο καθηγητής σχολίασε:
"Μετά από όσα μού εξηγήσατε, σχεδόν δικαιολογώ αυτό που είχε πει ο Κόναν Ντόυλ, ο δημιουργός του Σέρλοκ Χολμς, πως η εξιχνίαση ενός εγλήματος θα μπορούσε να θεωρηθεί κλάδος των μαθηματικών. Τι εννοώ; Ότι κι εμείς, όταν έχουμε να λύσουμε ένα πρόβλημα, βασιζόμαστε στις αδιαμφισβήτητες αλήθειες που το αφορούν, και που τις ονομάζουμε αξιώματα. Με βάση αυτές κάνουμε τις εικασίες μας που, αν αποδειχτούν, προβιβάζονται σε λήμματα. Και όλα αυτά τα λήμματα, συνδυαζόμενα, μας οδηγούν στο τελικό θεώρημα, που αποτελεί τη λύση".
Περπατήσαμε λίγο ακόμα και μετά είπε:
"Αλλά αφού τα πράγματα είναι τόσο ξεκάθαρα, γιατί στη διαλεύκανση των εγκλημάτων δεν τα καταφέρνουν οι διωκτικές Αρχές;"
"Τα καταφέρνουν αρκετά καλά. Απλά εμείς επεμβαίνουμε στα δύσκολα, εκεί που αυτές μπλοκάρουν, εκεί δηλαδή που ή δεν μπορούν να λύσουν ένα πρόβλημα ή, το χειρότερο, το λύνουν με λάθος τρόπο.
Καταλαβαίνετε τι σημαίνει κάτι τέτοιο; Και τούτο γίνεται γιατί εργάζονται με δημοσιοϋπαλληλική συνείδηση, ωράριο, πρωτόκολλο, γραφειοκρατεία. Αυτός ο τρόπος δουλειάς έχει σαν συνέπεια οι υποθέσεις που κάνουν βασισμένοι στις αναμφισβήτητες αξίες, στα αξιώματα που είπατε εσείς, να είναι οι πιο απλές και οι πιο προφανείς. Έτσι οι κινήσεις τους είναι προβλέψιμες. Ένας ιδιοφυής δολοφόνος λοιπόν, που προετοιμάζει με κάθε λεπτομέρεια το εγκλημά  που πρόκειται να διαπράξει μπορεί χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία να τους παγιδέψει, ρίχνοντας τους στο δρόμο μια εύκολη ερμηνεία".

Πρόκειται για ένα σύντομο απόσπασμα από το βιβλίο του Αργύρη Παυλιώτη, "ΤΟ ΕΠΙΚΗΡΥΓΜΕΝΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ", από τις εκδόσεις Πατάκη, που διάβασα, επιτέλους, το προηγούμενο διήμερο, με αρκετό ενθουσιασμό ομολογώ, επειδή και τον συγγραφέα γνωρίζω προσωπικά και το ύφος του μου αρέσει ιδιαιτέρως. Για το βιβλίο όμως αυτό καθαυτό και για το περίφημο επικηρυγμένο πρόβλημα σκοπεύω να κάνω μιαν άλλη ανάρτηση συντόμως.
Το θέμα που με εδνιαφέρει τώρα είναι όσα εύλογα απορρέουν από την παραπάνω συνομιλία των δύο ηρώων του βιβλίου. Ο πρώτος, ο ομοδιηγητικός αφηγητής-για να μιμηθούμε και τις φίλες φιλολόγους...:)- είναι ο γνωστός πλέον από το προηγούμενο βιβλίο του Αργύρη Παυλιώτη, ΠΑΡΑΞΕΝΟΙ ΕΛΚΥΣΤΕΣ, Ανδρέας Αναγνώστου, περιώνυμος ποινικολόγος της Θεσσαλονίκης και φημισμένος για τις ικανότητές του να εξιχνιάζει σκοτεινές υποθέσεις... Ο δεύτερος, βασικός ήρωας, τι άλλο θα μπορούσε να είναι αν όχι μαθηματικός;! Ο Σπυρίδων Χατζηνικολάου, γόνος πλουσίας αθηναϊκής οικογενείας, καθηγητής στο ΑΠΘ, που πριν φτάσει στη φτωχομάνα και στο ... αρκούντως ανεπαρκές ΑΠΘ της, πέρασε από διάφορα επώνυμα και ζηλευτά Ανώτατα Ιδρύματα των Ηνωμένων Πολιτειών...Οι δυο τους, λοιπόν, ο Αναγνώστου από τη μια, ευφυής, ματαιόδοξος, ελαφρώς υπερφίαλος, με εκείνη τη δόση οίησης που επιβάλλει η ευφυία, κι αθεράπευτα μοναχικός, και ο Χατζηνικολάου από την άλλη, διακεκριμένος στον κλάδο του, με θεώρημα που φέρει το όνομά του, πλην όμως άνθρωπος με βαθύτατο ανθρωπισμό, που έχει αφορήσει όλες τις οικογενειακές προφάσεις και επιφάσεις μη αντέχοντας την υποκρισία και το φαρισαϊσμό της ιθύνουσας τάξης, δένονται με έναν ισχυρό δεσμό φιλίας και συζητούν συχνά καταφέροντας βαθιές τομές σε όλο το σαθρό κατασκεύασμα των κοινωνικών δομών, που αιώνες τώρα ταλαντεύεται κάτω από το βάρος του και παρόλα αυτά παραμένει όρθιο. Ή μήπως έχει καταρρεύσει και είμαστε εμείς αυτοί που παλεύουν να επιβιώσουν μέσα στα συντρίμια του;
Το κλίμα στο βιβλίο του Παυλιώτη, που κυκλοφόρησε το 2005, δε διαφέρει καθόλου από αυτό που επικρατεί στις μέρες μας. Βία, νοθεία, τρομοκρατία...

Κι ενώ το σαθρό οικονομικο-κοινωνικο-πολιτικό οικοδόμημα συνεχίζει να κλυδωνίζεται, ερείπιο, πάνω στα ίδια ρημαγμένα του θεμέλια...οι ερμηνείες δίνουν και παίρνουν.
Αυτές οι εύκολες ερμηνείες που, κατά κανόνα λέω, οδηγούν σε λάθος συμπεράσματα...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου